100 JAAR DRAAIORGEL ‘De PAREL’

Al 50 jaar is het draaiorgel ‘de Parel’ een bekende en niet weg te denken verschijning in Meppel. Precies 50 Jaar geleden trokken medewerkers van de Meppeler Jeugdaktie door de straten van Meppel. Vanaf dàt moment vulden de binnenstad en omgeving van Meppel zich met de mooie klanken van het orgel en was het duidelijk waarom de bekende orgel-deskudige,Mr. Romke de Waard, de naam ‘de Parel’ aan het Meppeler orgel had gegeven.
Het draaiorgel heeft een lange geschiedenis. Voortgekomen uit de speeldozen van de 18e eeuw, via cylinderorgeltjes in klokken en meubelstukken die werden aangedreven door een gewicht. In de 19e eeuw bouwde men draagbare orgeltjes met een slinger, zodat straatmuzikanten er mee konden optreden. Dan kan men dus al spreken van ‘draaiorgels’.

In de 2e helft van de 19e eeuw werden op de kermis dergelijke cylinderorgels gebruikt. De orgels werden steeds mooier en groter; ze werden te groot om te dragen en stonden op duwwagens. In Vlaanderen werden voornamelijk dansorgels gebouwd, die een vaste plaats hadden in grote danspaleizen.

De grote revolutie kwam in 1892 in Parijs. De orgelfabrikant Gavioli vond het systeem met de kartonnen boeken uit. Daarmee kan muziek van elke lengte worden gespeeld. Dit nieuwe systeem leidde tot nog mooiere en grotere orgels. Deze werden vanaf begin 1900 besteld in Parijs, eerst bij Gasparini en later bij de fabriek van Limonaire.
In Nederland vestigde zich in 1920 de Duitser Carl Frei, orgelbouwer, intonateur (iemand die de juiste klanken uit de pijpen laat komen), componist en arrangeur.

Hij gaf de orgels een geheel eigen, nieuw geluid, dat leidde tot grote populariteit van de orgels, met name de straatorgels. Tot 1910-1920 had nog bijna niemand een radio; het straatorgel was daarom vooral volksvermaak. Men danste op straat rond het orgel, dat nog steeds met de hand aangedreven, “gedraaid” werd. Het straatorgel is een typisch Nederlands verschijnsel en is het fantastisch dat er in Meppel, een stad met een lange geschiedenis, zo’n prachtig orgel te beluisteren en te bekijken is!
Foto: De Parel getrokken door een personenauto voor het pand van Jan Dolsma in de Molenstraat. In de beginjaren heeft Jan Dolsma het prachtige front van het orgel geschilderd.

De eerste 50 jaar

Het orgel, later ‘De Parel’ genoemd, werd gebouwd in 1912 volgens het ontwerp van de Fransman Limonaire . Gebouwd in opdracht van de Rotterdamse orgelverhuurder Goudswaard. In 1913 werd het orgel door de heer Goudswaard in gebruik genomen. Na enige omzwervingen kwam het orgel in 1925 in bezit van verhuurder de heer Nuberg in Amsterdam. Het orgel stond in Amsterdam bekend als ‘de hoempa’! Dat kwam door het gebruik van een stoterig gemaakt boek. Maar kenners waren zeer lovend over de klank: ze noemden het de Stradivarius onder de orgels vanwege de prachtige en volle klank.

In 1928 werd de heer de Vries uit Amsterdam de nieuwe eigenaar. De Vries verkocht het orgel in 1947 aan kermisexploitant Groothof in Woltersum. Maar dan blijkt een ingrijpende restauratie noodzakelijk. Vervolgens neemt in 1951 de kermisexploitant Mekkering uit Eelde het orgel over, met de bedoeling om het te restaureren. Daar kwam echter niets van terecht. Het orgel bleef jaren in een boerderij in Eelde staan. Dan neemt de bekende orgeldeskundige Mr. Romke de Waard het orgel over van de heer Mekkering in 1955 en geeft het orgel de naam “De Parel’. Met deze naam onderstreepte Romke de Waard de kwaliteit en de klank van het orgel. Romke de Waard verkocht daarna het orgel door aan de heer Perlee . Perlee is een zeer bekende naam in de draaiorgel wereld in Nederland! In 1960 verkocht Perlee de Parel aan heer de Jager in Sneek: deze voerde met de heer Ruwardi een grote noodzakelijke restauratie uit.

De tweede 50 jaar:
de Parel komt naar Meppel

In een Raadsvergadering van november 1963 besluit de gemeente Meppel, met twee stemmen tegen, om de Parel te kopen voor de ‘Meppeler Jeugdaktie’ voor de prijs van 8000 gulden, inclusief een wagen met motor. De ‘Meppeler Jeugdaktie’ werd hierdoor in de gelegenheid gesteld jeugdwerk te verrichten voor de niet georganiseerde jeugd. In die tijd werd ook het jeugdhuis het ‘Trefpunt’ geopend. Overdracht van de Parel aan de ‘Meppeler Jeugdaktie’ geschiedde in december 1963. Beheer, exploitatie en onderhoud werd overgedragen aan de ‘Meppeler Jeugdaktie’ voor een symbolisch bedrag van 1 gulden per jaar . Het idee voor deze aanschaf was dat de ‘Meppeler Jeugdaktie’ hiermee zelf geld kon inzamelen om een gedeelte (20 %) van de jaarlijkse exploitatiekosten bijeen te brengen. In de beginjaren heeft de bekende Meppeler Jan Dolsma het prachtige front van ‘de Parel’ geschilderd!

In 1978 werd de Stichting Draaiorgel de Parel opgericht door de heren John Boom en Klaas van Dorsten. Vervolgens wordt ‘de Parel’ door de Gemeente overgedragen aan de nieuw opgerichte Stichting. Spoedig daarna, in 1984, vindt de oprichting plaats van de Donateurs Vereniging ‘Vrienden van de Parel’. Tijdens de hele periode 1963 tot 2000 bleek dat de stalling van het orgel een groot probleem was. Telkens moest gebruik worden gemaakt van onderkomens met sterke temperatuur- wisselingen en veel vocht. Dit is voor een gevoelig houten instrument als een draaiorgel een catastrofe en geeft daarom hoge kosten voor restauraties. Reden waarom het orgel vaak door vochtschade niet gebruikt kon worden. Ook bleek dat de ‘Meppeler Jeugdaktie’ moeite had om voortdurend mensen beschikbaar te stellen die voldoende gevoel hadden om het orgel te laten draaien en om het orgel goed te onderhouden. Gelukkig bracht de steun van vrijwilligers hier een oplossing. Deze vrijwilligers richtten , samen met het bestuur van de stichting draaiorgel ‘de Parel’ in 1984 de donateurs vereniging ‘Vrienden van de Parel’ op. Eerst in 2001 wordt een stallingsruimte gevonden in een droge en verwarmde garage aan het Molenpad in Meppel. Deze ruimte heeft de hoge kosten voor het onderhoud omlaag gebracht. De Parel heeft een uitgebreid repertoire, van klassiek tot modern. Men kan het orgel “huren” voor speciale gelegenheden, zoals jubilea, openingen en andere festiviteiten.
Foto: De Parel gefotografeerd aan het Oosteinde voor de Slijterij van Reinier van Bergen. Duidelijk te zien zijn het bromfietsmotortje voor en de duwstang aan de achterkant.

De Orgelmannen

Een draaiorgel kan alleen zo bejaard worden en zo mooi blijven klinken als het met liefde wordt beheerd. En dat is in die vele jaren gebeurd door een groot aantal toegewijde orgelmannen en vrijwilligers. Het tijdschrift ‘Oud Meppel’, uitgave 35/3, geeft de namen van de orgelmannen en de vrijwilligers van de eerste periode in Meppel: Luuk en John Bremer, Berry Petersen, Henk Moes, Willem de Vries ,Paul Sondaar, Kars Witvoet, Wolter en Rolf Nes, Jan van der Wolde, Meine Jonas.

Later waren zeer actief: mevr. Nieboer, Jos de Beer, Jan van Dijk, Jan Koning, Henk Slomp, Gerrit Feijen, Ferrie Hörmann en Piet Lubbinge. Het huidige team bestaat uit de toegewijde en bekende orgelmannen: Jacob Feijen, Gerrit Jan Pierik , Frank Lambrichs, Albert Kroes, Willem Klarenbeek en Piet Koopmans.

Deze orgelmannen zorgen voor het dagelijks onderhoud: bv het poetsen en schoonhouden, de verzorging van het elektrisch systeem, reparaties aan het zeildoek van de huif, controle van het oliepeil van de motor van de auto, reparaties van de muziekboeken. Alles wat nodig is voor de instandhouding van het orgel! Maar de orgelmannen doen nog veel meer!

‘De Parel’ op reis

De orgelmannen vertegenwoordigden met het draaiorgel ook enkele malen de Gemeente Meppel in Tjechië. In september 2004 luisterden Jan Warmels, Ferrie Hörmann en Jan van Dijk met ‘de Parel’ het jaarfeest op in onze tweeling gemeente Most. Vele honderden aanwezigen genoten op het grote plein in Most van de typische Nederlandse muziek zoals ‘Aan de Amsterdamse grachten’ toen, plotseling het Tjechische volkslied uit de orgelpijpen van de Parel klonk, terwijl niemand minder dan Piet Koopmans uit Meppel in de Tjechische taal meezong! Piet Koopmans had zelf het boek voor het orgel met de muziek van het Tjechische volkslied laten maken. Alle aanwezigen zongen uit volle borst mee! Met deze geste werd de stedenband tussen de steden Most en Meppel bijzonder hecht.

Een jaar later werden Jan Warmels, Ferrie Hörmann en Jan van Dijk uitgenodigd om met ‘De Parel’ de muziek te verzorgen op de Nederlandse ambassade in Praag, tijdens de viering van Koninginnedag. Deze viering van Koninginnedag werd op 28 april gehouden en was de eerste werkdag voor de nieuwe Tjechische premier de heer Jiri Paroubek. Een geweldige belevenis voor Ferrie Hörmann en Jan van Dijk om met de premier voor ‘De Parel’ op de foto te komen. Een foto die alle Tjechische kranten haalde!

In 2011 onderstreepte ‘De Parel’ met haar prachtige klanken nog een keer de band tussen de gemeente Meppel en de zusterstad Most. In oktober 2011 bezochten 125 deelnemers uit Meppel een feestelijke bijeenkomst in Most om het 100-jarig bestaan van de schouwburg in Most te vieren. Een delegatie van het gemeentebestuur van Meppel, het zangkoor de Midgets, het Vocaal Ensemble Doublet, Jeugdkoor Scala en de Sterrenberg Kapel vertegenwoordigden, samen met ‘de Parel’, de gemeente Meppel en waren op diverse plaatsen aanwezig voor optredens en toespraken.
Orgelmannen Ferrie Hörmann en Jan van Dijk staan met de Tjechische Premier Jiri Paroubek voor ‘De Parel’ bij de Nederlandse ambassade in Praag voor de viering van Koninginnedag 2005 .
Oktober 2011: Kinderen uit Most dansen voor “De Parel’ met leden van zangkoor de Midgets, het ensemble Doublet, jeugdkoor Scala en het Sterrenberg Kapel.

Een Parel op wielen

In de raadsvergadering van november 1963 besloot de Gemeente Meppel om voor de Meppeler Jeugdactie een orgel te kopen voor de prijs van 8.000 gulden. Het betrof de aanschaf van het straatorgel ‘De Parel’, gemonteerd op een metalen frame met aan de voorzijde de mogelijkheid het orgel aan de trekhaak van een auto te koppelen. Aan de voorzijde kon ook een klein motortje gemonteerd worden waarmee ‘makkelijk’ was om door de straten te rijden. Als de kracht van het bromfietsmotortje onvoldoende was dan kon met hulp van mankracht achter geduwd worden tegen de duwstang. En dat allemaal voor 8.000 gulden (€ 3.600)!

Het gebruik van De Parel door de Meppeler Jeugdactie leverde toch nogal wat problemen op v.w.b. stalling , onderhoud en gebruik. In die tijd was al wel duidelijk dat het orgel in Meppel erg gewaardeerd werd. Reden waarom De Parel werd overgenomen door een daarvoor opgerichte Stichting Meppeler Draaiorgel De Parel in 1978. De initiatiefnemers voor deze actie waren de heren John Boom en Klaas van Dorsten. Voor de dagelijkse gang van zaken werd in 1984 de Donateursvereniging ‘Vrienden van De Parel’ opgericht om het mogelijk te maken dat de planning, onderhoud en exploitatie door vrijwilligers kon worden uitgevoerd.
Aan de vrijwilligers en de donateurs is te danken dat de Meppeler inwoners al die jaren konden genieten van de mooie klanken van De Parel.

Maar ook voor de vrijwilligers was het niet makkelijk om met het orgel door de straten van Meppel te trekken. Ondanks het bromfietsmotortje en de duwstang was het zwaar werken voor de vaak bejaarde vrijwilligers. Het Stichtingsbestuur zocht en vond in 1986 een gebruikte vrachtwagen waarop het orgel kon worden gemonteerd. Een ideale oplossing dat met hulp van het Anjerfonds, het Burgerweeshuis en de gemeente Meppel kon worden gerealiseerd!
Het is niet meer vast te stellen op welke datum deze vrachtwagen met orgel gekentekend werd door Rijksdienst Wegverkeer. We weten wel wanner deze auto uit de roulatie moest worden genomen: augustus 1994. Toen sloeg het noodlot toe door een verkeersongeluk bij Dokkum. De auto en draaiorgel De Parel werden zwaar beschadigd. Voor de auto was deze gebeurtenis fataal. Met veel steun en giften kon ons draaiorgel De Parel gelukkig weer worden gerestaureerd.

Na de grote reparatie van De Parel in 1995 met de brokstukken van het verkeersongeval werd het orgel op een gebruikte Mercedes vrachtwagen gebouwd. Deze heeft vele jaren trouwe dienst gedaan maar was begin 1999 aan het einde van zijn levensduur gekomen. Eerst vele jaren werk voor een aannemer en daarna nog vele jaren met een zwaar orgel door Meppel en omstreken. De auto was op!

Gelukkig viel het oog van het Stichtingsbestuur op een goede gebruikte Iveco vrachtwagen waarop het orgel in de zomer van 1999 werd opgebouwd. Maar ook bij deze auto bleek dat de vele kilometers die hij had gereden erg zwaar waren. In 2013 was duidelijk dat de Iveco aan een grote revisie toe was. De kosten die deskundigen inschatten voor een revisie om de auto weer betrouwbaar op de weg te laten rijden waren erg hoog.
Foto: De Parel getrokken door een personenauto voor het pand van Jan Dolsma in de Molenstraat. In de beginjaren heeft Jan Dolsma het prachtige front van het orgel geschilderd.
Foto: De Parel gefotografeerd aan het Oosteinde voor de Slijterij van Reinier van Bergen. Duidelijk te zien zijn het bromfietsmotortje voor en de duwstang aan de achterkant.
Foto: De Parel gemonteerd op de Mercedes vrachtwagen (1995-1999).
Foto: De Parel op de Iveco vrachtwagen.
De prachtige combinatie: de nieuwe Ford vrachtwagen met het mooie Meppeler draaiorgel ‘De Parel’ . Geposeerd staan het bestuur van de Stichting Meppeler draaiorgel de Parel’ en enkele leden van de vereniging V’rienden van de Parel”, v.l.n.r. Geert Kasten, Henk Bisschop, Jacob Fijen, Jan Warmels, Albert Kroes en Eric Starre.

REPARATIES

Over de laatste 50 jaar is er veel over het Meppeler draaiorgel De Parel te vertellen. In het bijzonder over reparaties!
In de eerste jaren bleek het onmogelijk om goed onderdak voor de Parel te vinden. De Parel stond vele jaren in koude en vochtige stallingen. Dat waren omstandigheden die erg slecht waren. Een orgel is voor het grootste gedeelte gemaakt van houten componenten. Hout is een natuurproduct waarvoor grote temperatuurswisselingen en vocht bijzonder slecht zijn.
Door vocht en grote temperatuur verschillen takelde de Parel dan ook snel af. Een gelukkige bijkomstigheid was dat een zeer ervaren reparateur, restaurateur en orgelbouwer in de buurt van Meppel woonde. Orgelbouwer Henk Veeningen uit de Wijk heeft het orgel De Parel vele malen onder handen gehad en hield ‘de Meppeler Parel’ voortdurend in een goede conditie.

In augustus 1994 sloeg echter het noodlot toe. De Meppeler Courant van 16 augustus 1994 berichtte het volgende:
“Draaiorgel ‘De Parel’ verwoest”
Van onze correspondent
Meppel, dinsdag. Een verkeersongeluk bij Dokkum heeft een einde gemaakt aan het beroemde Meppeler stadsorgel de Parel. Het honderd jaar oude orgel, gemonteerd op een vrachtwagen, kantelde en kwam met een klap op de weg terecht. Daarbij brak het instrument in stukken uiteen.
Een ramp voor de stichting vrienden van de Parel die de afgelopen winter het orgel nog lieten opknappen. Een klus die meer dan ƒ 16.000,- kostte en waarbij de melodie- en basregisters volledig werden vernieuwd. Volgens Parelvrienden-bestuurslid De Jonge is de schade aan het pierement zo groot dat het hele orgel zal moeten worden herbouwd. “We kunnen daarbij nog gebruik maken van een aantal oorspronkelijke onderdelen”, aldus De Jonge. De twee vaste orgeldraaiers van het Meppeler stadsorgel bleven bij het ongeluk ongedeerd.

Na enkele maanden noeste arbeid door Henk Veeningen uit de Wijk kon de Meppeler Courant in 1995 het volgende berichten:
“Draaiorgel De Parel klinkt weer als vanouds”
Meppel – De donkere, weemoedige klanken van het draaiorgel De Parel klinken binnenkort weer in de straten van Meppel. Orgelbouwer H.Veeningen uit De Wijk heeft het orgel weer speelklaar gemaakt, nadat het vorige zomer werd vernield bij een auto-ongeluk in de buurt van Drachten. Vanaf januari heeft Veeningen gewerkt aan de restauratie. Hij kreeg hulp van een electricien, een beeldend kunstenaar en een paneelbouwer. “Gelukkig waren de muziekboeken bij het ongeluk slechts licht beschadigd. Dit was voor mij een behoorlijke meevaller, want het maken van de boeken vraagt veel tijd”, zegt Veeningen. Deskundigen hebben al enthousiast gereageerd op de herstelde Parel. “het klankkarakter is niet verloren gegaan. Mensen die het kunnen weten zeggen zelfs dat de klank nog beter is dan voor het ongeluk.

Tot zover de berichtgeving in de Meppeler Courant in 1995
Foto Meppeler Courant/Gerrit Boer: Orgelbouwer Henk Veeningen legt de laatste hand aan draaiorgel De Parel.
Schade draaiorgel ‘de Parel’ in 2018
Mankementen
Tijdens een kleine reparatie van één van de beweegbare poppen aan de voorzijde van het orgel door reparateur Martin Conrads uit Zaltbommel, werden er enkele problemen met verschillende onderdelen van het orgel en twee ernstige mankementen aan het orgel vastgesteld. Martin Conrads staat in Nederland en ver daarbuiten bekend als een expert in onderhoud en restauratie van draaiorgels. Martin heeft deze kennis opgebouwd na een jarenlange opleiding en training bij Henk Veeningen in de Wijk!
De distributiekast voor de blaasventielen vertoonde een grote scheur over de hele lengte van de ‘bovenplank’ van de kast. En het leerwerk van de blaasbalg heeft vele kleine oppervlaktescheurtjes die waarschijnlijk binnenkort in grotere scheuren veranderen.
Door de scheur in de distributiekast lekt er ca. 25 % van de luchtopbrengst weg en krijgen meerdere blaasventielen weinig of geen lucht waardoor de klanken uit de orgelpijpen slecht klinken.
Geschiedenis onderhoud en reparatie
In 1960 verkocht de heer Perlee ‘de Parel’ aan de heer de Jager in Sneek. Deze liet een grote onderhoudsbeurt uitvoeren. In 1963 werd het orgel door de gemeente Meppel aangeschaft. Tot 2001 werd het orgel in Meppel geparkeerd in slechte en vochtige onderkomens. Door vochtschade kon het orgel meerdere malen niet gebruikt worden. Er is geen duidelijk beeld wat de onderhoudskosten in die tijd waren.
Sinds 2001 staat De Parel is een droge, iets verwarmde garage. Heel goed voor het orgel en voor de muziekboeken. In 2001 is ook door de Henk Veeningen het boekenmechaniek en het leerwerk van de membranen en de pakkingen van de blaasventielen vernieuwd voor een bedrag van 20.000 gulden.
In de periode 2001 tot 2011 zijn kleine reparaties door Henk Veeningen uitgevoerd.
Na het overlijden Henk Veeningen in 2012 heeft orgelbouwer en reparateur Martin Conrads de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden aan het orgel uitgevoerd.
Scheur in de distributiekast
Om de distributiekast te kunnen zien moet de hele voorkant van het orgel worden gedemonteerd: reden waarom deze scheur niet eerder werd opgemerkt. De oorzaak van deze scheur is onduidelijk: komt dit nog door de aanrijding in 1994 of door de slechte stalling van het orgel in het verleden of door een zwakke plek in het hout? Op foto 1 is duidelijk te zien dat de scheur door de boringen van de pijpjes naar de membranen loopt.

Foto 1: Distributiekast, linkerzijde met de scheur door de boringen van de pijpjes naar de membranen van de orgelpijpen.
Leerwerk blaasbalg aangetast
Ook om de blaasbalg goed te kunnen zien moet de hele voorkant van het orgel worden verwijderd. Op foto 2 is goed te zien dat waarschijnlijk vocht de schimmels op het leer van de blaasbalg heeft veroorzaakt en toont duidelijk de aanzet voor scheurvorming in het leer. In de zomer van 2018 functioneert de blaasbalg nog redelijk. Echter spoedig zullen de eerste scheurtjes in het leer ontstaan waarna de luchtopbrengst zeer snel terugloopt en het orgel niet meer gebruikt kan worden.
Reparatie
De mooie klank van draaiorgel De Parel is verdwenen. Om de volle klank weer in Meppel terug te laten komen is snelle reparatie van de distributiekast noodzakelijk.
Ook lijkt de kans erg groot dat de scheur in de distributiekast en/of het leerwerk van de blaasbalg plotseling verder scheuren waardoor de luchtopbrengst voor het orgel geheel wegvalt en het orgel niet meer gebruikt kan worden.

De kosten voor een renovatie van de klankkast en de blaasbalg en tegelijkertijd renovatie van diverse onderdelen zijn vastgesteld door Martin Conrads op € 16.456.

Foto 2: details van de blaasbalg met scheurvorming in het leer.


Foto: Een mooie herinnering aan de opleiding van Martin Conrad bij Henk Veeningen in de Wijk troffen we in zijn werkplaats aan.


Foto: Martin Conrads geeft aan Jan Warmels van het Meppeler draaiorgel De Parel uitleg over de revisie van de windlade van het celloregister.


De Meppeler Courant van 31 december 2018 berichtte pagina breed over dit grote probleem. In november 2019 werd duidelijk dat de Stichting Waarborgfonds Meppel de kosten voor deze ingrijpende renovatie voor haar rekening zou nemen. Wat een geweldig bericht!

Revisie draaiorgel De Parel in 2019

In de eerste week van januari hebben enkele draaiorgelmannen de handen uit de mouwen gestoken om ‘de Parel’ los te koppelen van de auto waarop het orgel is gemonteerd.
Direct daarna is het orgel naar de restaurateur in Kerkdriel gereden waar De Parel met een vorkheftruck van de auto is afgehaald en op een tijdelijk platform in de werkplaats van Martin Conrads geplaatst is.

Martin Conrads is in Nederland een bekende restaurateur van orgels en heeft een uitgebreide, gespecialiseerde werkplaats in Kerkdriel, vlakbij Zalbommel. Op orgelgebied is Martin Conrads al vele jaren een bekende. Hij heeft lang bij het museum ‘Van Speeldoos tot Pierement’ als reparateur gewerkt, maar het vak tot in de finesses geleerd tijdens zijn werk bij de beroemde Henk Veeningen in de Wijk. In 2003 startte Conrads zijn eigen restauratiebedrijf in Kerkdriel en heeft hij nog steeds de orgels van de familie Veeningen in onderhoud. De reputatie van Conrads gaat ver over de grens van Nederland. Hij onderhoudt en geeft adviezen over orgels tot in Japan en Rusland!

Een afvaardiging van bestuur en orgeldraaiers bracht dinsdag 26 februari 2019 een bezoek aan de werkplaats van de Martin Conrads, om de vorderingen van de werkzaamheden te bekijken. De Meppeler bezoekers waren onder de indruk van de aanpak. Het orgel was volledig gedemonteerd en lag in onderdelen op tafels en op stellingen: de ruim 200 orgelpijpen, alle windlades, de trommels en de mooie ornamenten! Alle pakkingen van de windlades bleken grotendeels te zijn verteerd! Bij verschillende windladers was het houtwerk gescheurd. Windlades zijn houten ‘luchtkasten’ waarin de lucht vanuit de blaasbalg en de muziekboeken naar de orgelpijpen wordt verdeeld. Deze pakkingen zijn allemaal vervangen. De grote blaasbalg was ook volledig hersteld en weer in de grote kast gemonteerd.

Het ziet ernaar uit dat ons geliefde orgel bij Martin Conrads in goede handen is en dat zeer waarschijnlijk De Parel zijn prachtige klanken begin april 2019 weer in Meppel kan laten horen.

Na herstel weer terug in Meppel
Na een reparatie periode van ruim drie maanden is De Parel weer terug in Meppel. De Meppeler Courant van 15 april 2019 geeft aan dat het Meppeler draaiorgel De Parel weer vol, luid en toonvast klinkt.
100-Jarig bestaan van ‘de Parel’.
Uit de Meppeler Courant van 21 maart 2014:
Verloting echte parel geeft 100 jarig jubileum van draaiorgel ‘de Parel’ extra glans
Meppel – Bij de viering van het 100-jarig bestaan van draaiorgel ‘de Parel’ hoort iets bijzonders. Dat bijzondere is een èchte mooie parel. Een parel die door de Meppeler Courant beschikbaar is gesteld. Deze parel wordt zaterdag 22 maart om 16.00 uur door wethouder Myriam Jansen onder de donateurs en sponsors op het kerkplein verloot.

Tot zover de overname uit de Meppeler Courant.
Op deze feestelijk dag werd ’s morgens door de Lions Club Meppel een cheque aangeboden. Een goede start om deze dag mee te beginnen.
’s Middags gezelligheid op het kerkplein: Bakkerij Amoureus uit Meppel stelde heel veel gebak ter beschikking om alle bezoekers te kunnen trakteren. Jan Warmels en wethouder Myriam Jansen helpen met de verdeling van dit lekkers.
’s Middags komt ook Jan Dolsma langs met een cheque en veel oude foto’s van ‘de Parel’ uit de beginjaren van de Meppelse periode. Jan Dolsma was toen ook de kunstschilder die alle decoraties rond het orgel weer in oude luister bracht. En dan natuurlijk het moment waarop alle sponsors en donateurs stonden te wachten. Wie zou de gelukkige zijn die de ‘echte parel ’zou winnen? Om 16.00 uur trok wethouder Myriam Jansen het kaartje met de naam van de winnaar: donateur J. Kwint uit Meppel was de gelukkige ! Met deze gebeurtenis werd de eerst periode van 100 jaar van draaiorgel ‘de Parel’ afgesloten. 100 Jaar liet ‘de Parel’ zijn mooie muziek in Nederland horen. De laatste 50 jaar was dat in Meppel! Een bijzonder stuk Nederlands erfgoed wat hopelijk nog jaren in Meppel te horen zal zijn.
Wethouder Miriam Jansen toont het briefje met de naam van de winnaar: donateur J. Kwint uit Meppel.